Festivali
Dva Kana
Zvanično takmičenje
Filmovi prikazivani u različitim odjeljcima (takmičenje, Izvjestan pogled, 14 dana režisera, Sedmica kritike, ACID, Klasici Kana, Bioskop na plaži, Pijaca) ove godine su bili različiti i na druge načine. Neki filmovi su lako zaboravljeni – na svu sreću, neki će se dugo pamtiti, oni dobri će promijeniti našu percepciju stvarnosti, oni manje dobri nas mogu iritirati, loši će nas frustrirati (poželjećete da niste otišli u dupke pun mračni bioskop, iz kojeg nije lako izaći, iako ste svjesni da ostajanjem u toj sali trošite dragocjeno kansko vrijeme), zatim rijetki najbolji koji će, kao bilo koja druga umjetnička remek-djela, ostaviti svoj trajni trag u filmskoj istoriji ili čak pomoći da se promjeni svijet. Naravno ako vjerujete, kao što ja vjerujem, u moć umjetnosti da promjeni svijet.
Jedna skorašnja promjena je definitivno uticala na svijet Kana – promjena klime. Ne samo da su neprestani slapovi kiše otežali hod na Croisetti tokom noći otvaranja – koji, doduše, nisu spriječili brojne lovce na zvijezde i autograme koji su iščekivali postavu Baz Luhrmannovog Velikog Getsbija i šetnju Leonarda di Capria na crvenom tepihu do Lumière Theatre u Palais des Festivals – već se ovo sumorno i tmurno vrijeme na neki način prenijelo i u bioskope narednih dana, čak i kada je La Croisette bila obasjana suncem. Neki filmovi su previše glamurizovali krvavo nasilje sa ekstravagantno stilizovanom fotografijom (Only God Forgives) sa neestetskim efektom (ukoliko ostanete do kraja filma) uprkos brilijantnom prisustvu Christine-Scott Thomas i Ryan Goslinga; drugi su koristili konvencionalni melodramski žanr kako bi ostavili jači utisak na gledaoce (The Immigrant), iako su glumci bili odlični, posebno Joaquin Phoenix. Kechicheov lijepi smjeli film o "čistoj i apsolutnoj" ljubavi između dvije žene primljen je kao jedan od onih filmova koji imaju snagu da promjene realnost i doprinesu socijalnoj pravdi u svijetu. Režiser je posvetio ovaj film "Tunižanskoj revoluciji....ali takođe i omladini Francuske", naglašavajući da "nijedna revolucija nije moguća bez seksualne revolucije", što se čini istinitom tvrdnjom, posebno u patrijarhalnim društvima – to jest, u većini svijeta, i dalje, danas. Međutim, Julie Maroh, feministkinja i lezbijska autorka stripa na kojem je film baziran, Blue Is the Warmest Colour, pohvalila je Kechicheovu majstorsku režiju, ali je takođe izrazila kritiku na račun njegovog tipično muškog pogleda na žensku seksualnost i jouissance. Po njenom mišljenju, "ova sakralizacija žene" koja obnavlja mit ženskog orgazma kao mističnog i superiornog u odnosu na muški, je "opasna". Ona se osjeća udaljenom od scena seksa u filmu, koje "ne izražavaju stvarnost koju ona poznaje", ali naglašava da je ovo njeno lično mišljenje i da želi čuti i mišljenje drugih žena. Ako se uzmu u obzir ženski autori i "ženski pogled", moramo se zapitati zbog čega su žene toliko nezastupljene u Kanu i u svijetu filmske industrije, uopšte. U zvaničnom takmičarskom dijelu, učestvuje samo jedan film čiji je autor žena, film Castle in Italy režiserke Valerie Bruni Tedeschi. Thierry Frémaux, generalni delegat Festivala, rekao je da je "neophodno imati debate o ženskom mjestu u kinematografiji i njihovom pristupu filmskim budžetima." Ali, po njegovom mišljenju, ova diskusija treba da otpočne u školama, kroz različite institucije finansiranja, do samog festivala, "koji je na samom kraju lanca". |
Ovogodišnji Paralelni program, međutim, okupio je više ženskih autora nego zvanični program: Clio Barnard, Jane Campion. Marcela Said and Yolande Moreau u Quinzaine des realisateurs, Sofia Coppola, Claire Denis u Un certain regard. U Razgovoru sa Michel Cimentom, Jane Campion, predsjednica Cinéfondation i žirija kratkog filma, ali i jedina žena koja je osvojila dvije Zlatne Palme (1986. za kratki film Peel i 1993. za Klavir), istakla je da je "od presudne važnosti da su filmovi dobri" i ohrabrila je žene u publici da počnu snimati filmove. Vjerujem da sa oko 8% ženskog učešća u svjetskoj filmskoj industriji a sa ogromnim vizuelnim ženskim prisustvom na ekranu i u medijima, žene imaju ozbiljan zadatak pred sobom. Čak i da se broj ženskih režisera naglo poveća, pitanje koliko ozbiljno će njihova djela biti primljena ostaje otvoreno. Hirokazu Kore-edain poslednji film doživio je ovacije publike. Like Father Like Son, ovogodišnji pobjednik nagrade žirija, govori o dvije familije koje otkrivaju da su njihovi šestogodišnji sinovi zamjenjeni na porodjaju. Naizgled jednostavna krosidentitetska ili porodična melodrama, koja se okreće oko jednog od očeva, uspješnog arhitekte Ryota Nonomiya, (Masaharu Fukushima) koji živi sa svojom ženom Midori (Machika Ono) i njihovim sinom Keita, film se suptilno igra, uz zvuke Bahovih Goldberg Variations u pozadini, sa dihotomijom kultura/priroda, pružajući nijansirani i dirljiv prortret kompleksnih ljudskih odnosa. Ovogodišnji pobjednik za najbolji scenario, Jia Zhang-Ke, osjetio je potrebu da se pozabavi pitanjem nasilja u Kini. A Touch of Sin opisuje četiri smrti, tri ubistva i jedno samoubistvo, bazirani na istinitim događajima koji su se dogodili u Kini proteklih godina. Četiri priče filma se događaju u različitim djelovima Kine, od sjevera do juga, protežući se gotovo čitavom zemljom. Kombinujući poznate glumce sa neprofesionalcima, film sadrži reference na wuxia pian žanr (film o borilačkim vještinama), kako bi ojačao dramatičnu akciju, ali i da privuče pažnju na borbu pojedinca protiv opresije u okrutnom društvenom okruženju. Po riječima režisera, film oslikava "konflikte interesa među ljudima, konflikte između ljudi i njihovog okruženja kao i pojedince i njihove unutrašnje konflikte." |