Mala Educacion
|
Inteligentna kontrola Inteligentna kontrola je dinamička kontrola unaprijeđena kompjuterskim upravljanjem. Predstavlja idealan izbor za televizijske prenose. Naziva se još i image analysis (analiza slike). Koristi takozvani Z-LUT (zoom look-up-table) koji predstavlja "tablu" za provjeru parametara slike. Z-LUT funkcioniše tako što prvo mjeri raspone žarišnih dužina oba objektiva, a zatim i mnoge pozicije u okviru zum raspona. Podatke o sinhronizovanim zum pozicijama prikuplja kompjuter s ciljem kontrolisanja servo motora koji upravljaju zum pokretom. Na taj način su objektivi perfektno sinhronizovani u čitavom zum rasponu. Image analysis je zadužen i za ostale 3D parametre kao što je ispravljanje geometrijske distorzije koja je tipična za toed-in konfiguraciju. Ukoliko postoji nepravilnost, sistem nas o tome obavještava svjetlucanjem LED lampice ili na neki sličan način. Sistem je u potpunosti kompjuterizovan i njime se može upravljati iz studija ili iz reportažnih kola. Dozvoljava i pravljenje preset-a koje možemo mijenjati u toku rada sistema. Poređenje sistema Svaki od opisanih stereoskopskih sistema ima svoje prednosti, ali i mane. All-in-one kamkorder je najjednostavniji i fizički najmanji sistem za stereoskopsko snimanje. Ne sadrži opciju podešavanja 3D parametara što znači da je pritiskom na dugme spreman za rad. Jedini je sistem koji je pogodan za snimanje iz ruke i koji je moguće montirati na uređaj za stabilizaciju slike. Isporučuje gotov 3D materijal koji je veoma jednostavan za montažu. Primjenu uglavnom nalazi u manje zahtjevnim tj. niskobudžetnim projektima ali i među kućnim korisnicima. Side-by-side je fleksibilni sistem koji može raditi sa najmanjim kamerama ali i sa cinema kamerama koje su većih dimenzija. Manje kamere mogu biti podešene paralelno, dok veće kamere moraju biti konvergovane kako bi se smanjilo inter-optičko rastojanje na optimum od 50-70 cm (toed-in konfiguracija). Ima ugrađenu kontrolu svih stereoskopskih parametara koji mogu biti kontrolisani ručno ili daljinski. Ovaj sistem se često koristi u televizijskim uslovima jer je, zajedno sa sistemom za obradu stereo slika (image analisys), pogodan za prenose sportskih događaja sa velikih terena. U idealnim uslovima SBS konfiguracija se koristi za snimanje iz daljine, a mirror rig je pozicioniran na terenu, blizu aut linije. Mirror je, pored toga što je najkomleksniji, fizički najveći sistem. Sastoji se od poluogledala koje dijeli svijetlo na dvije optičke ose, zonerice koja štiti ulazak ambijentalnog svijetla, a sadrži i kontrolere inter-optičkog rastojanja, konvergencije, irisa, zum pokreta i fokusa. Naravno, podrazumijevaju se i dvije kamere, a one su po pravilu velike televizijske ili cinema kamere, jer bi u suprotnom bio korišćen side-by-side rig. Mirror sistem je najkomplikovaniji za korišćenje ali i najosjetljiviji jer sarži poluogledalo koje je neotporno na prašinu i ogrebotine ali se i savija pod sopstvenom težinom. Međutim, mirror sistem je najzastupljeniji u visokobudžetskim produkcijama jer obezbjeđuje podešavanje inter-optičkog rastojanja u rasponu od 10 do 50 mm, što nije moguće postići korišćenjem side-by-side sistema. Dakle, mirror je jedini sistem koji omogućuje korišćenje velikih kamera koje ne moraju biti konvergovane. Objektivi U stereoskopskoj produkciji se preporučuje korišćenje zum objektiva, a kad su određeni televizijski formati u pitanju, njihovo korišćenje je čak i neophodno. U toku televizijskog prenosa nije moguće mijenjati objektive sa fiksnom žarišnom dužinom, bez obzira da li je u pitanju 2D ili 3D prenos. Dakle, neophodni su zum objektivi čiji žarišni raspon obezbjeđuje kadriranje u rasponu od totala do detalja. Stereoskopska produkcija zahtijeva dva objektiva za svaku stereo jedinicu, što podešavanje sistema čini komplikovanim. Čak i ukoliko imamo fabrički kalibrisani par zum objektiva, treba imati na umu da ni u tom slučaju oni nisu identični. U ovome pomaže Z-LUT metoda mjerenja i kalibrisanja čitavog zum raspona objektiva, što je jedini način da zum pokreti objektiva budu sinhronizovani. Međutim, osim što je Z-LUT kombinacija skupog hardvera i softvera, mjerenje i kalibracija je dugotrajan proces, a takođe treba uzeti u obzir da, ukoliko je 3D camera rig rastavljen, pri sljedećem sastavljanju treba nanovo obaviti Z-LUT sinhronizaciju. Ukoliko ipak postoji potreba za prime (fiksna žarišna dužina) objektivima, njihovo eventualno mijenjanje se lakše obavlja na side-by-sire rig-u, jer je pri mijenjanju objektiva na mirror sistemu u većini slučajeva neophodno ukloniti poluogledalo. Lista najvećih proizvođača stereoskopske tehnike (rig-ova i image processor-a) • 21st Century 3D, Jason Goodman • 3ality Digital • 3D Film Factory • 3D Rigs • Binocle 3D • Dimension 3, Dan Symmes • E3D Creative • Element Technica • HinesLab StereoCam • Kerner Optical • Kronomav • PACE • Pacific FX • Parallax3 • P+S Technik • Redrock Micro • Stereoscopic Technologies • SwissRIG 3D EKIPA Stereoskopija u televiziji je nova pojava, što znači da su za realizaciju 3D projekta, osim onih uobičajenih za 2D produkciju, neophodni i novi članovi ekipe. Kao i u 2D produkciji, ekipa varira od projekta do projekta. Ukoliko želimo da snimimo životinjski svijet u Africi, poslaćemo minimum ekipe, a koristili bi all-in-one 3D kamkorder koji je pritiskom na dugme spreman za rad, jer ne želimo da podešavamo mirror rig u neposrednoj blizini hijena. Drugi televizijski formati, naročito prenosi sportskih događaja, zahtijevaju veću količinu tehnike, i, naravno, veću ekipu, koja u svom sastavu broji stereographer-a, convergence puller-a, 3D vision inžinjera, rig tehničara i supervizora stereoskopije. |
Stereographer Stereographer je osoba koja je zadužena za proizvodnju 3D projekta, od njegovog razvoja do prikazivanja. U televzijskim uslovima je zadužen da obuči ENG (Electronic News Gathering) ekipu kako da koriste 3D tehniku. Takođe, nadgleda rad convergence puller-a i image analysis sistema. Stereographer u potpunosti razumije tehniku snimanja stereografskih slika, s tehničkog i umjetničkog aspekta. Može obavljati posao snimatelja ili je njegov tehnički savjetnik (u tom slučaju je stereoskopski supervizor). U oba slučaja odgovoran je za podešavanje inter-optičkog rastojanja, konvergencije, objektiva itd. Convergence puller CP je tehničar koji kontroliše 3D parametre kamere u toku snimanja. U televizijskoj 3D produkciji motorizovani rig-ovi mogu biti kontrolisani daljinskim putem tako da CP može raditi iz reportažnih kola. Više CP-ova može raditi kao tim pod vođstvom stereographer-a, a u slučaju da projekat raspolaže 3D image processor-om, posao će umjesto njih obavljati 3D vision inžinjer. 3D vision inžinjer Ovaj član ekipe je kompjuterski specijalista koji upravlja 3D image processor-om. 3D image processor je kompjuter (ili kompjuterka mreža) koji kontroliše stereoskopske parametre na kameri (tj. na više kamera ukoliko je u pitanju multicam setup), 3D rig-ove, ali i grafičke inserte i ponovljene usporene snimke na prenosu sportskih događaja. S obzirom da je 3D image processor skup specijalizovanog hardvera i softvera, 3D vision inžinjer je za rad na 3D image processor-u obučen kod proizvođača. Rig tehničar S obzirom da 3D rig-ovi mogu biti veoma kompleksni uređaji, zahtijevaju obučene rig tehničare koji su odgovorni za sinhronizaciju kamera (korišćenjem genlock uređaja), LUT objektiva, ali i za snimanje i prikupljanje metapodataka snimljenog materijala. Stereoskopski supervizor Član filmske ili televizijske ekipe koji je odgovoran za dotjerivanje stereoskopskih parametara sa tehničkog i umjetničkog aspekta. STEREOSKOPSKA PRODUKCIJA, RAZVOJ Ukoliko nas zanima stepen razvoja televizijske tehnologije, do informacija ćemo najlakše doći zahvaljujući izložbama CES (Consumer Electronics Show - izložba potrošačke elektronike) i NAB (National Association of Broadcasters - Nacionalna asocijacija emitera), koje se održavaju jednom godišnje u Las Vegasu, na kojima najveći svjetski proizvođači izlažu najnovija tehnološka dostignuća. S obzirom da je 2010. godine prvi put emitovan 3D signal, slijedi predstavljanje proizvoda koji su obilježili CES i NAB 2010. CES 2010 • Sony, Samsung, LG i Panasonic predstavljaju 3D televizore, u tehnologijama LCD, LED, OLED, plazma i DLP. NAB 2010 • Predstavljena prisupačna tehnika raznih proizvođača 3D emitovanje Prva demostracija prenosa 3D signala ostvarena je 2008. godine u produkciji kompanije 3ality. Međutim, situacija još uvijek nije bila zrela za televizijski prenos jer je broj prodatih 3D TV jedinica bio isuviše mali, iako je 3D produkcija bila dovoljno razvijena čak i za produkciju najzahtjevnije televizijske forme - prenosa sportskih događaja, prvenstveno zahvaljujući inovacijama kompanija 3ality i Sony. 3D bioskopi su iskoristili priliku da televizijski sadržaj koriste kao alternativni bioskopski sadržaj, prikazivajući prvo sportske događaje, a zatim i koncerte, tako da je televizijski signal prvo stigao do bioskopskih sala. 2009. i 2010. godine na tržištu se pojavljuju 3D televizori koji su dostupni većem broju ljudi i stiču se uslovi za televizijske prenose. Hronologija emitovanja 3D sadržaja Mirko Đurović |
