Festivals 24. SARAJEVO FILM FESTIVAL, 10-17. AVGUST 2018
Festival svih festivala jugo-istočne Evrope
24. festivalsko izdanje SFF-a, sa 266 prikazanih filmova iz 56 zemalja, 18 programa, 700 predstavnika iz 30 zemalja i 100,000 posjetilaca, povrđuje iznova da se ovaj festival održao kao vodeća regionalna platforma za filmske promocije i industrijska povezivanja za ko-produkcije jugo-istočne Evrope. Prema mnogim izvještajima, festival je veoma važan segment ekonomskog života Bosne i Hercegovine, posebno u turističkoj sferi. Naime, od 30,000 turista koji posjete Sarajevo u vrijeme festivala, 10,000 su došli zbog festivala, generišući prihode od 26,6 miliona Eur. Festival igra i krucijalnu ulogu u razvoju lokalnih publika, značajno doprinoseći razvoju produkcije i, uopšteno, audio-vizuelne industrije u južno-istočnoj evropskoj regiji. Deklaracija Sarajeva, usvojena nakon konferencije na SFF 2015. godine, a trentuno u razmatranju Savjeta Evrope, predstavljala je snažan podsticaj za razvoj politike o rodnoj ravnopravnosti u filmskom sektoru.
Festival je otvorilo maestralno ostvarenje sofisticirane extravaganze sada već proslavljenog evropskog autora - Hladni rat, Poljaka Pawela Pawlikowskog. Ovogodišnji takmičatski program je uključivao četiri svjetske premijere: dva rumunska filma - Ljubav 1. Pas, u režiji Floriana Şerbana (pobjednika Grand Prix žirija u Berlinu 2010. sa filmom Ako želim zviždati, zviždaću) i Jedan ipo princ, autorke Ane Lungu, hrvatski Sam samcat, autora Boba Jelčića, (čiji je prvi film Stranac nagrađen Srcem Sarajeva za najbolju glavnu mušku ulogu Bogdana Diklića 2013.), a iz Turske stiže dugo-metražni prvijenac Osmana Doĝana, Kradljivci goluba. Regionalnu premijeru u okviru takmičarskog programa su imali i nekoliko važnih naslova sa festivala u Kanu i Berlinu, među kojima je najzapaženiji bio Teret, Ognjena Glavonića. Međunarodnu premijeru je imao još jedan film iz Hrvatske, Mali, Antonia Nuića, a u okviru ne-takmičarskog Fokus programa, prikazano je osam filmova iz jugo-istočne Evrope, uključujući: Beskonačni fudbal, Corneliua Porumboia, Krijumčarenje Hendrixa, Mariosa Piperidesa, Ne ostavlaj me, Aide Begić, Ne dodiruj me, Adine Pinitilie-e, smjeli provokativni film, dobitnik ovogodišnjeg Berlinala, neka vrsta ženskog Lars von Triera, ali progresivnijeg, kliničkijeg i politički korektnijeg, dakle efektnijeg umjentičkog djela, koji vas uz moćan soundtrack Eistürzende Neubaten-a ne može ostaviti nikako ravnodušnim. U okviru sjajnog Omaža turskom velikanu Nuri Bilge Ceylanu, prikazano je i njegovo najnovije ostvarenje Drvo divlje kruške.
Program Suočavanje sa prošlošću započeo je specijalnom projekcijom filma Chris the Swiss (Chris Švajcarac) autorke Anje Kofmel (čiji ćete intervju čitati u ovom broju Camere Lucide) – u saradnji sa međunarodnim festivalom u Roterdamu i njihovom inicjativom IFFR Live, 15 evropskih gradova su prisustvovali ovoj projekciji. Prikazani su i flmovi koji su već osvojili priznanja na prestižnim filmskim festivalima: Ne zanima me ako ćemo se upisati u istoriju kao barbari (nagrada za najbolji film, Karlovy Vary), Radu Jude-a, Druga strana svega (nagrada za najbolji film na festivalu dokumentarnig filmau Amsterdamu) Mile Turajlić, kao i Srbenka, Nebojše Slijepčevčića (posebno priznanje žirija na festivalu Visions du réel), a koji je na ovogodišnjem festivalu osvojio i Srce Sarajeva za najbolji dokumentarni film.
Već treći put zaredom, u okviru programa Součavanje sa prošlošću, koji podržava fondacija Robert Bosch Stiftung, održao se i segment „Sajam istinitih priča“, koji predstavlja publici do sada nepoznate priče iz jugoslovenskih ratova 1990-ih, povezujući autore sa predstavnicima organizacija koje se bave istraživanjem i dokumentovanjem dešavanja nedavnih ratova. Goran Zorić je predstavio projekat Stvaranje novog narativa i politike sjećanja, čiji su fokus zločini počinjeni na osnovu etničkih i religioznih razlika, a uključuju pogubljenje 102 djece tokom rata .Edin Ramulić je predstavio Priču Nermina Karagića, koja prati ratne traume 17-godišnjeg Nermina, koji je uspio preživjeti razna mučenja i zlostavljanja, bio je i svjedok ubistvu oca čije je tijelo čak bio prinuđen nositi. Mirna Buljagić je donijela projekat, zasnovan na istoimenoj knjizi Teško da sam bio dijete, autora Amira Šešića, čiji je otac Ibrahim ubijen u genocidu Srebrenice, dok je majka bila u trudnoći sa Amirom, jedva uspjevši da dođe do bolnice u Tuzli. Sabiha Husić iz Medice Zenice, NVO koja pruža psihiološku, medicinsku i ekonomsku podršku ženama i djeci žrtvama rata, donijela je priču o neimenovanoj ženi, koja je bila silovana i odlučila progovoriti o tome, Desilo se, ali ja sam i dalje jaka, a Augustina Rahmanović iz Vive Žene centra za terapiju i rehaibilitaciju iz Tuzle je predstavila projekat o izgradnji mira u zajednicama istočne Bosne.
Ovogodišnji dobirnik Srca Sarajeva za najbolji dugo-metražni igrani film je Aga (ko-produkcija Bugarska/Njemačka/Francuska), u režiji Milka Lazareva koji se vraća sa sasvim drugačijom pričom nakon njegovog filma Otuđenje (premijerno prikazano u Veneciji, u okviru Dana autora, 2013.) Suptilno nijansirana i nježna priča o starijem bračnom paru smještena je na krajnjem surovom, ledenom sjeveru planete, čiji su teški uslovi života nepojmljivi tzv. 'modernom' čovjeku 21. vijeka. Iako u konvencionalnom linearnom narativu, lucidni, skoro antropološki egzaktan dokumentaristički scenario dvojca Simeona Ventsislalova i Milka Lazarova, uz veličanstvenu fotografiju Kaloyana Bozhilova, film slika oštre kontraste između krajnje tradicionalnog, izolovanog, usamljeničkog, ali ispunjenog ljubavlju života Nanooka i Sedne – koje fantastično i dirljivo tumače neprofesionalni glumci Mikhail Aprosimov i Feodosia Ivanova, i modernijeg, tehnološki 'progresivnog' i otuđenog života na drugoj strani planete, koji živi njihova otuđena ćerka Aga radeći u rudniku dijamanata.
Nanook i Sedna tvrdoglavo ostaju da žive u svom prirodnom habitatu, jedinom koji poznaju, gdje se svakodnevno moraju boriti za osnovne životne stvari. Da bi se preživjelo u surovim ledenim uslovima, hrana mora da se ulovi a Sedna sopstvenim rukama stvara odjeću i obuću dok Nanook smišlja načine da odbrani njihov životni prostor od nemilosrdnih, razarajućih ledenih oluja (od kojih će jedna biti i fatalna za njihove živote). Iako je njihov svakodnevni život svakodnevna borba sa surovošću pejzaža, taj isti pejzaž ih duševno hrani sopstvenom jedinstvenom čarolijom, onom koja se ne može naći niti oslikati nigdje drugdje, a u tu čaroliju spadaju i mnoge drevne legende i bajke o neobičnoj simbiozi čovjeka i životinja u bjelini nikad odlazećeg snijega i leda. Priča o magičnom jelenu i „životinjama rasutim okolo... kada snježne grudve postaju životinje“ je samo jedan primjer magičnih priča koje veze film Aga.
Dobitnica nagrade za najbolju režiju Ioana Uricaru postavlja temelje nekog drugačijeg rumunskog novog talasa u njenom prvijencu Limunada, koji prati samohranu majku Maru (Malina Manovici, poznata po ulozi u sjajnom filmu Matura, Cristiana Mungiu-a, koji je i producent ovog filma) koja nailazi na sve moguće teškoće i nevolje koje mogu zadesiti imigrante u SAD-u.
OFICIJELNE NAGRADE TAKMIČARSKI PROGRAM – IGRANI FILM
Predsjednik žirija: Članovi žirija: SRCE SARAJEVA ZA NAJBOLJI FILM SRCE SARAJEVA ZA NAJBOLJEG REDITELJA SRCE SARAJEVA ZA NAJBOLJU GLUMICU SRCE SARAJEVA ZA NAJBOLJEG GLUMCA TAKMIČARSKI PROGRAM – KRATKI FILM Žiri: SRCE SARAJEVA ZA NAJBOLJI FILM SPECIJALNO PRIZNANJE ŽIRIJA TAKMIČARSKI PROGRAM – STUDENTSKI FILM Žiri: SRCE SARAJEVA ZA NAJBOLJI STUDENTSKI FILM TAKMIČARSKI PROGRAM – DOKUMENTARNI FILM Žiri: SRCE SARAJEVA ZA NAJBOLJI DOKUMENTARNI FILM SPECIJALNA NAGRADA ŽIRIJA NAGRADA ZA LJUDSKA PRAVA POČASNO SRCE SARAJEVA CINELINK NAGRADE NAGRADE CINELINK KOPRODUKCIJSKOG MARKETA Žiri koprodukcijskog marketa: EURIMAGES COPRODUCTION DEVELOPMENT NAGRADA SAFE PLACE ARTE INTERNATIONAL RELATIONS CINELINK NAGRADA MAY LABOUR DAY NAGRADA FILMSKOG CENTRA CRNE GORE A CUP OF COFFEE AND NEW SHOES ON EAVE STIPENDIJA FIUME O MORTE! WORK IN PROGRESS NAGRADE Work In Progress žiri: TRT NAGRADA |
..... |
POST REPUBLIC NAGRADA AFRICA CINELINK IRIDIUM NAGRADA IBRAHIM CINELINK DRAMA NAGRADA CineLink Drama žiri: GREATER THAN THE DEATH
NAGRADE UDRUŽENJA FILMSKIH RADNIKA BIH Nagrada Ivica Matić Nagrada Ivica Matić CINEUROPA NAGRADA LJUBAV 1. PAS / DRAGOSTE 1. CÂINE CICAE NAGRADA LJUBAV 1. PAS / DRAGOSTE 1. CÂINE NOMINACIJA SARAJEVSKOG KANDIDATA ZA EVROPSKU FILMSKU NAGRADU 2018. POTPISAO SAM PETICIJU BEST PACK & PITCH AWARD (TALENTS SARAJEVO PACK & PITCH) THE LAND WITHIN ME REMEMBER MIDPOINT NAGRADE
Art Department Masterclass nagrada TRANSIT HBO Europe nagrada SLEEPOVER NAGRADE STUDENTSKOG PROGRAMA BH. FILM Najbolji film Specijalna nagrada žirija THE CONFIDENCE-MAN Specijalno priznanje žirija AUTOREFLEKSIJA U TRI EPIZODE KISAKES SHORT FILM NAGRADA PRECIOUS Feature Film Competition Heart of Sarajevo for Best Feature Film Heart of Sarajevo for Best Director Heart of Sarajevo for Best Actress Heart of Sarajevo for Best Actor Documentary Competition Heart of Sarajevo for Best Documentary Film Special Jury Prize Human Rights Award Short Film Competition Heart of Sarajevo for Best Short Film Special Jury Mention Student Film Competition Heart of Sarajevo for Best Student Film Honorary Heart of Sarajevo Partner awards Awards from the Association of Bosnian Filmmakers Ivica Matić Award Cineuropa Prize CICAE Award Sarajevo Short Film Nominee for the 2018 European Film Awards Best Pack & Pitch Award (Talents Sarajevo Pack & Pitch) Best B&H Student Film Award Special Jury Award Special Mention Kisakes Short Film Award |
Maja Bogojević