Priča treba da sadrži početak, sredinu i kraj...ali ne uvijek tim redosljedom

Jean-Luc Godard

Dragi čitaoci,

I u novom broju nastavljamo sa našom i vašom sinefilijom, zahvaljujući rastućem broju filmskih kritičara i cinephila. Sa glavnim fokusom na afrički, azijski i dokumentarni film, Camera Lucida br. 7 sadrži i raznovrsne višeslojne poglede na politiku filmske reprezentacije. Andreas Strohl, u Identitetskom smeću, tvrdi da se termin identitet koristi na preuopštavajuće i zbunjujuće načine; dvojezični tekst Miloša Burzana, Paradiranje Parade, objašnjava zašto je srbijanski film Parada, u pukom reprodukovanju stereotipskih kodova i insistiranjem na lakoj čitljivosti slika od strane masovne publike, nesposoban da autentično re-prezentuje homoseksualni identitet u lokalnom kontekstu; u kritičkom osvrtu na novi film Pedra Almodovara, tekst Rez po ljudskoj mašti analizira procese kojima Koža u kojoj živim, kroz visoko estetizovanu koreografiju, suptilno otkriva implikacije transrodnog eksperimenta i fluidnost ljudskog subjekta i seksualnosti, istovremeno reflektujući frivolnu opsesiju vizuelnim zadovoljstvom same publike. Ronald Berganov tekst, Kako je film izgubio svoju dušu, ukazuje na neophodnost redefinisanja i repozicioniranja filmske umjetnosti u dobu digitalne revolucije, pozivajući se ne samo na filmsku istoriju, već i na istoriju umjetnosti uopšte; u Ženskom licu, Ronald Bergan opisuje upotrebu u filmskoj istoriji kadrova ženskog lica kao sastavnog dijela sintakse filmskog stila, od Pabstove Pandorine kutije do Kiarostamijevog Shirin, ali istražuje i razloge za zanemarivanje ove filmske sintakse od 1960. U analizi dva filma Abderrahmane Sissakoa, Život na zemlji i Heremakono, Victoria Pasley skicira autentičnu arhitekturu lokalnog miljea, koja u filmovima artikuliše pitanja od suštinske važnosti za afrički kontinent: razarajući tragovi kolonijalizma, neravnopravan odnos Afrike i Evrope, uticaj globalizacije; u Razvodu na iranski način, Vesna Šćepanović se bavi različitim političkim pitanjima koje je proizveo ovogodišnji iranski dobitnik Zlatnog Globusa za strani film, Farhadijev Razvod; Aleksandar Bečanović repozicionira na sasvim nov način umjetnost Shimazu Yasujirō & Kinugasa Teinosuke.

U rubrici dokumentarnog filma, Igor Toholj, u dvojezičnom tekstu, dokumentira savremenu balkansku dokumentarnu produkciju, uz osvrt na socio-politički kontekst i filmske tekstove koji proističu iz takvog konteksta. Ljubazno odgovarajući na moju molbu, autor dokumentarnih filmova, Dimitar Anakiev auto-refleksivno i temeljno analizira svoje dokumentarno filmsko stvaralaštvo u Poetici Sizifovog rada, opisujući presudnu, suptilnu i čvrstu vezu između poetičnosti i politike, u polju kulturne borbe kojoj umjetnost služi.

U ekskluzivnim intervjuima, Ivana Mrvaljević razgovara o produkcijskim pitanjima sa proslavljenim italijanskim direktorom kastinga, Pinom Pellegrinom, a Milena Pejović trasira put međunarodnog uspjeha Mirka Ilića, koji ističe ulogu društveno-političke angažirane umjetnosti u oblikovanju stvarnosti u kojoj živimo.

U rubrici Retrospektive, Igor Togolj interpretira umjetnost Tod Browninga kroz koncepte monstruoznosti i nakaza, dok Ronald Bergan razotkriva seksualnu i političku pobunu u nijemom remek-djelu Krstarica Potemkin. Čitaćete i drugi dio doktorske disertacije Nikole Vukčevića, Bergmanizam: između intertekstualnosti i pozitivizma, kao i Vukčevićev Nacrt ZAKONa o audiovizuelnim djelatnostima: crnogorska kinematografija između umjetnosti, PDV-a i javnog interesa, kako i kuda.

Mala Educacion sadrži studentske radove sa različitim pogledima na de(kon)strukciju mita, od tekstualnih analiza Malog princa i T. Malickovog filma Drvo života, do vizuelnih radova reciklaže ili subverzije lokalnih i regionalnih mitova.

In Memoriam žali iznenadni tragični gubitak velikog grčkog autora, Thea Angelopolousa.

U izobilju različitih pogleda koje nudi Camera Lucida, nadamo se da ćete naći makar jednu sopstvenu filmsku sobu.

Maja Bogojević

A story should have a beginning, a middle, and an end... but not necessarily in that order.

Jean-Luc Godard

Dear reader,

In the new issue, we continue our cinephilie, thanks to an ever increasing number of film critics and cinephiles. With the main focus on African and Asian cinema and documentary film, Camera Lucida no 7 also contains various enriching views on the politics of cinematic re-presentation. In The Identity Crap, Andreas Strohl argues that the term identity can be used in too generalised and misleading ways, while Miloš Burzan's bilingual text Parading the Parade, shows how the Serbian film Parade fails to authentically represent the homosexual identity in Serbia, mainly by reproducing stereotyped codes, and by its insistence on the images easily read by the mass public; The Final Cut on the Human Mind exposes the processes by which Pedro Almodovar's latest film La piel que habito, subtly foregrounds, through a highly aestheticised choreography, the implications of transgender experimenting and the fluidity of the human subject and sexuality, while simultaneously mirroring the audiences' own frivolous obsession with visual pleasure. Ronald Bergan's illuminating text, How Cinema Lost its Soul, poignantly argues that, in the age of the digital revolution, cinematic art needs to be redefined and repositioned by reference not only to the history of cinema, but to the wider field of art history; in A Woman's face, Ronald Bergan, further, highlights the use of female close-ups, from Pabst's Pandora's Box to Kiarostami's Shirin, as constitutive of the syntax of the film style, but also discusses the reasons why such film syntax has been neglected since 1960's; Victoria Pasley, in her two texts, analyses how Abderrahmane Sissako's two films La Vie Sure Terre and Heremakono draw on the local environment and its inhabitants to create a distinctive architecture with which to articulate larger questions such as the devastating legacy of colonialism, the unequal relationship between Africa and Europe, and the impact of globalisation; in Separation in the Iranian Way, Vesna Šćepanović discusses various political issues stirred up by the Iranian Golden Globe Winner, Farhadi's Separation; Aleksandar Bečanović repositions in a new perspective the art of Shimazu Yasujirō & Kinugasa Teinosuke.

In the section on documentary film, Igor Toholj's bilingual text, tackling both various filmic texts and the socio-political issues of the context in which such films originate, insightfully documents the contemporary Balkan documentary production, while documentary filmmaker Dimitar Anakiev, kindly responding to my request, analyses his own documentary film work in The Poetics of Sisyphus' work, which thoughtfully and self-reflexively articulates a kind of poetics permeating the crucial, yet subtle and profound, bond with the politics of the real, whilst serving the artistic purpose in the cultural struggle.

In the interview section, Ivana Mrvaljević discusses with renowned Italian casting director Pino Pellegrino various film production and casting issues, while Milena Pejović talks to the artist Mirko Ilić about his international artistic success and the necessity of a socially and politically engagé art and its impact on the socio-political reality. In retrospectives, Igor Toholj discusses the concept of monstrosity (freaks) in Tod Browning's filmmaking, while Ronald Bergan, in his provocative The Battleship Potemkin Comes Out of the Closet, discloses sexual and political mutiny in the silent masterpiece The Battleship Potemkin. You will also read the second part of Nikola Vukčević's Ph.D. thesis Bergmanism: Between Intertextuality and Positivism, and Vukčević's draft to the new Montenegrin Audio-visual Arts Law.

Mala Educacion offers many student works with illuminating views on the de(con)struction of various myths, from the textual analysis on the Little Prince and T. Malicks' Tree of Life, to the perpetuation of local and regional myths, and visual works as attempts at subversions of long established myths.

In Memoriam laments the tragic loss of Theo Angelopolous.

In this variety offered by Camera Lucida, you will, hopefully, find at least one film room of your own.

Maja Bogojević