CL: Posvećeni ste audio vizuelnoj umjetnosti, ponajviše u njenom edukativnom dijelu upućenoj novim mladim stvaraocima, novoj kreativnoj energiji. Da li se zapravo može reći da je vaša »misija« u podršci novim generacijama koje bi trebalo da kroz inovacije nastave kontinuirani razvoj audio vizuelnog sektora?

UM: Sektor filma i audio vizuelnih umjetnosti u poslednjih nekoliko godina postao je izuzetno kompleksan ali i vrlo izazovan. S jedne strane digitalne tehnologije su omogućile transformaciju načina na koji su ispričane i realizovane kako filmska i televizijska djela tako i dokumentarni filmovi; paralelno, dopuštajući i sve većem broju umjetnika da se kreativno iskažu smanjujući troškove za realizaciju sopstvenih ideja. Digitalna tehnologija postala je i nevjerovatan resurs i u dijelu kroz koji možemo posmatrati i promociju i distribuciju audio vizuelnih proizvoda. Gotovo odjednom, mlade generacije imaju u šaci mogućnost da implementiraju sopstvenu kulturu kroz film i video forme, sa dodatnim mogućnostima da rastu u kreativne pojedince i razvijaju sopstvenu maštu i viziju. To su te nove granice koje me najviše interesuju.

CL: I kao filmski kritičar i kao filmofil svjedok ste i analitičar mnogih promjena i inovacija u filmskoj industriji. Kojim putem po Vama ide sadašnja svjetska, a kojim evropska kinematografija? I koje promjene će po Vama donijeti globalizacija u produkcijskom, a koje u kreativnom smislu?

UM: Najveću promjenu u filmskoj industriji predstavlja činjenica da je film, kao otac svih audio vizuelnih jezika, morao da se transformiše u svim svojim fazama kako bi se mogao uporediti sa drugim medijima. Naročito u pogledu produkcije i distribucije (od 3D do bioskopskih sala opremljenih IMAX tehnologijom), ali i ulaganjem u nove, dodatne resurse kada je u pitanju promocija filma kroz rastući značaj pripisan web platformama i cross mediji. U pogledu osvajanja gledaoca, film sve više mora biti sposoban da pruži jedinstveni doživljaj, drugačiji, neophodan za uranjanje u dubinu priče, ali i da bi mogao djelovati kao "ogledalo" svijeta ili kao "prozor" duše, odnosno ličnog iskustva gledaoca.

CL: Svjedoci smo ogromnog uspona dokumentarnog filma kao i njegovog uticaja i na igrane filmove. Da li Vam je zanimljiv takav pristup koji na primjer savršeno koristi izraelski reditelj Amos Gitai u svojim filmovima. I kako vi objašnjavate ovaj fenomen?

UM: Upućivanje na dokumentarni film i stil filmskog umjetnika Amos-a Gitai-a upravo je ono na šta sam i mislio kada sam govorio o filmskoj viziji kao "jedinstvenom iskustvu". Današnji gledalac je kompletno okružen slikama, često proizvedenim u direktnom fotografisanju stvarnosti, bez suvišnih narativnih i planiranih konstrukcija. Efekat takvog pristupa znači i pogled ispod površine, zahvaljujući filmu koji je u stanju da pronikne u dubinu. Film tako postaje jedan "dodatni pogled" , još osjetljiviji, nezamjenjiv za hvatanje manje vidljivih ali stoga i mnogo interesantnijih stvari. Upravo kao u dugim krupnim kadrovima u prvom planu Amos-a Gitai-a.

CL: U Torinu, gradu u kojem živite i stvarate audio vizuelni sektor je poslednjih godina zabilježio značajan napredak. Kome i čemu na tome treba zahvaliti? Pojedincima i institucijama poput Film Commissiona Torino Piemonte, Torino Film Festivala, Muzeja Nacionalne kinematografije ili kulturnoj politici regije Piemonte koja je u velikoj prednosti u odnosu na ostatak Italije? Da li smatrate da na Regiju Piemonte veliki uticaj ima i blizina Francuske kao zemlje sa najvećim brojem fondova za audio vizuelni sektor?

UM: Istinsko porijeklo velikih promjena koje karakteriše Torino skoro dvije decenije u pogledu filma i audio vizuelne kulture može se identifikovati kroz aktivnosti Torino Film Festivala, koji je u početku pod imenom Filmski Festival Mladih, između 80-tih i 90-tih godina stvorio u gradu posebnu vrstu fokusa na pokretne slike, obezbjeđujući prostor za sve veći broj mladih, kreativnih umjetnika, od kojih su neki danas značajni filmski reditelji, poput Mimmo Calopresti-a, Guida Chiesa i Daniele Gaglianone-a. Zahvaljujući mnogobrojnim univerzitetskim kursevima, koji se moraju pomenuti, naročito onih održanih od strane značajnog filmskog istoričara Gianni Rondolina sa kojim su mnogi poput mene diplomirali na istoriji i kritici kinematografske umjetnosti. Zatim zahvaljući Albertu Barberi , filmskom kritičaru i Rondolinovom studentu, kao i negovim saradnicima koji su kinematografske događaje osmišljene na nivou grada razvili do snažnih internacionalnih razmjera (danas je Barbera direktor Muzeja Nacionalne kinematografije i ko- direktor Venecijanskog Filmskog Festivala). Zaslužan je takođe i Stefano Della Casa, takođe Rondolinov student, zahvaljujući čijoj ogromnoj mreži znanja i poznanstava je lansiran Film Commission Torino Piemonte koji je danas jedna od najaktivnijih italijanskih filmskih asocijacija. Stefano Della Casa poznat je i kao radijski voditelj koji nas zabavlja kroz razgovore sa vodećim filmski i televizijskim rediteljima i producentima. Ne može se zanemariti ni ekonomski, turistički i proizvodni razvoj koji je zahvaljujući kulturnoj politici Torina i Piemonta rezultirao uspjehom.

Razlike sa Francuskom su međutim velike jer iza Alpa postoji jaka saradnja među različitim regionalnim Film Commissionim-a, koji često zajedno rade na različitim filmskim produkcijama. U Italiji, umjesto toga, postoji jaka konkurencija među Regijama, iako bi osnovano udruženje Italijanskih Film Commission-a trebalo da radi u sinergiji na novim projektima, produkcijama i raznim vidovima komunikacije.

CL: Pokretali ste mnoge filmske veceri i kreirali njihove sadržaje. Autor ste i nekoliko knjiga posvećenih značajnim filmskim autorima. U Vašem fokusu bili su reditelji poput Francois Truffaut-a, Sam Peckinpah-a, Mohsen Makhmalbaf-a, Paolo Gobetti-a, Jim Jarmush-a. Ipak, Vama lično ko je najdraži filmski autor i zašto?

UM: Kao filmski kritičar priredio sam i napisao različite knjižice, neke od njih već i prije nekoliko godina za Torino Film Festival. Truffaut i Jarmush, međutim, objavljeni su od strane Castoro Cinema, najprestižnije italijanske izdavačke kuće kada je u pitanju filmska tematika. Za Castoro, već nekoliko godina, u pripremi su knjige posvećene Johnn Ford -u, velikom učitelju i majstoru klasičnog američkog filma, ali još uvijek nisam našao vremena da taj rad zaokružim, s obzirom na opus Fordove filmografije. U međuvremenu sam napisao knjigu »Rock Movie«, težeći da izolujem i analiziram neke kategorije ovog pod žanra, počev od filmski dokumentarno realizovanih live evenata, preko filmova interpretiranih preko rock zvijezda, do biografskih filmova posvećenih značajnim figurama pop muzike i rock opera.

Omiljeni reditelji današnjice za mene su oni koji znalački kombinuju veliki uspjeh sa jasnom vizijom filma i njegovim novim izražajnim resursima: Tarantino, Tim Burton, Cronenberg, Cristopher Nolan... Iskreno, mnogo volim i italijansku kinematografiju, posebno onu sa jakim momentima građanskog koja govori o našoj, italijanskoj priči, koja se na žalost danas u žurbi često zaboravlja. U tom smislu, smatram da su od fundamentalnog značaja filmovi Francesco Rossi-a, Carla Lizzani-a, Michele Placid-a i Marca Tulia Giordan-e.